Ustawa o ochronie sygnalistów[1] zawiera regulacje prawne związane ze zgłaszaniem naruszeń oraz ochroną sygnalistów. Przewiduje szereg obowiązków, które już wkrótce zostaną nałożone na przedsiębiorców. Przedsiębiorcy mają czas na wdrożenie nowych rozwiązań tylko do 25 września br.
Zgodnie z uchwalonym brzmieniem ustawy, obowiązek posiadania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń i podejmowania działań następczych zaktualizuje się po upływie 3 miesięcy dni od dnia ogłoszenia ustawy.
Kogo obejmą nowe przepisy?
Ustawa będzie stosowana wobec tych przedsiębiorców, którzy zatrudniają i na których rzecz wykonuje pracę zarobkową (według stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku) co najmniej 50 osób. Firmy, na których rzecz wykonuje pracę zarobkową mniej niż 50 osób, może fakultatywnie ustalić procedurę zgłoszeń wewnętrznych. Przy czym do liczby 50 osób wykonujących pracę zarobkową wlicza się pracowników w przeliczeniu na pełne etaty lub osoby świadczące pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudniają do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy prawnej. Próg ten nie ma zastosowania do podmiotu wykonującego działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska, objętych zakresem stosowania aktów prawnych Unii Europejskiej wymienionych w części I.B i II załącznika do dyrektywy 2019/1937.
Jakie obowiązki czekają przedsiębiorców?
Przedsiębiorcy powinni podjąć działania mające na celu prawidłowe zbudowanie odpowiednich mechanizmów wewnętrznego zgłaszania naruszeń.
Z punktu widzenia przedsiębiorców, jednymi z ważniejszych są zmiany w systemie zgłoszeń wewnętrznych, dotyczących naruszeń prawa. Na mocy ustawy o sygnalistach, na przedsiębiorców zostanie nałożony następujący zakres obowiązków:
- wdrożenia wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń i podejmowania działań następczych,
- zapewnienia prawidłowej procedury zgłaszania naruszeń w taki sposób, aby zapewnić, poufność zgłoszonych informacji o naruszeniach,
- prowadzenie rejestru zgłoszeń wewnętrznych,
- wyznaczenia zespołu odpowiedzialnego za przyjmowanie i rozpatrywanie zgłoszeń wewnętrznych.
Należy także wskazać, że ustawa przewiduje sankcje karne w postaci grzywny za nieustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych lub jej wdrożenie niezgodne z przepisami.
Czasu na wdrożenie zostało niewiele…
Nie warto zwlekać i najlepiej już teraz podjąć działania w kierunku wdrożenia ustawy o ochronie sygnalistów w swojej firmie. Przepisy wchodzą w życie już 25 września, co oznacza, że przedsiębiorcy mają niewiele czasu na przygotowanie się do nowych obowiązków.
Zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią w celu uzyskania profesjonalnego wsparcia w tym zakresie. Pomożemy Państwu sprostać nowym wymaganiom i zapewnimy pełną zgodność z przepisami.
Autor: Patrycja Kwaśniewska, Junior Associate w Lawspective.
E-mail: patrycja.kwasniewska@lawspective.pl
[1] Ustawa wynika z obowiązku wdrożenia do polskiego systemu prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii.