Sztuczna inteligencja w bankowości europejskiej jest gotowa na dalszy wzrost i innowacje, które kształtują postęp technologiczny i regulacje. Ponieważ banki i instytucje finansowe chętnie wykorzystują potencjał sztucznej inteligencji, wszystko wskazuje na to, że kilka kluczowych trendów i zmian regulacyjnych w znaczący sposób wpłynie na ten sektor.
Postęp w technologiach AI
Ciągły rozwój technologii AI, w tym bardziej zaawansowanych algorytmów uczenia maszynowego, przetwarzania języka naturalnego i oraz innych technologii takich jak blockchain, gwarantuje dalsze ulepszanie usług bankowych. Sztuczna inteligencja może na przykład zrewolucjonizować zarządzanie majątkiem poprzez spersonalizowane strategie inwestycyjne lub poprawić cyberbezpieczeństwo dzięki zaawansowanym systemom wykrywania anomalii. W miarę jak zastosowanie AI w bankowości staje się coraz bardziej powszechne i złożone, oczekuje się, że organy regulacyjne w Europie dostosują i udoskonalą istniejące ramy prawne, aby sprostać nowym wyzwaniom. Przyjęte w zeszłym tygodniu przez Parlament Europejski Rozporządzenie o Sztucznej Inteligencji (tzw. AI Act) to dopiero początek bardziej kompleksowego podejścia do regulacji AI, koncentrującego się na zapewnieniu etycznego wykorzystania, przejrzystości i odpowiedzialności.
Nacisk na etyczną sztuczną inteligencję i wyjaśnialność
Akcentowanie etyki i wyjaśnialności w odniesieniu do sztucznej inteligencji jest wyraźnie widoczne w Rozporządzeniu, w którym za niedopuszczalne uznano praktyki mogące dyskryminować osoby fizyczne lub prawne ze względu na określone cechy, takie jak adres, nazwa, czy wielkość przychodów. Jednocześnie nie pozbawia to instytucji finansowych prawa do podejmowania decyzji o współpracy z tymi podmiotami. Decyzja ma być oparta o przesłanki, które znajdują wyjaśnienie w postaci np. ryzyka kredytowego wynikającego z historii kredytowej podmiotu. Decyzja narzędzia wykorzystującego sztuczną inteligencję do analizy ryzyka ma być tak samo wyjaśnialna, jak decyzja podejmowana przez pracownika banku. Wyjaśnialność to zresztą przymiot kilku rodzajów algorytmów wykorzystywanych przez instytucje finansowe do analizy danych (XAI, SHAP).
Współpraca i standaryzacja
Strategie regulacyjne w zakresie sztucznej inteligencji w celu wykorzystania pełnego potencjału nowych narzędzi muszą być oparte na współpracy międzysektorowej oraz jak najszerszej standaryzacji.
Standaryzacja praktyk i ram AI w całej branży może ułatwić przestrzeganie przepisów, zachęcić do innowacji i zapewnić równe szanse. Inicjatywy takie jak European AI Alliance i prace Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego nad zarządzaniem sztuczną inteligencją są krokami w kierunku wspierania takiej współpracy i standaryzacji.
Zwiększona ochrona konsumentów i prywatności
W odpowiedzi na rosnące obawy dotyczące prywatności danych i praw konsumentów, przyszłe zmiany regulacyjne prawdopodobnie położą większy nacisk na ochronę osób fizycznych. Wykorzystanie technologii blockchain do przechowywania masowych zbiorów danych jest jednym z pierwszych kroków podjętych przez instytucje finansowe w celu zapewnienia bezpieczeństwa w tym obszarze.
Eksploracja sztucznej inteligencji w bankowości pokazuje potencjał sektora w zakresie innowacji i wydajności. Ten trend powinien być zrównoważony zobowiązaniem do przestrzegania standardów etycznych i zgodności z przepisami. Wraz z dalszym rozwojem sztucznej inteligencji, jej rola w bankowości niewątpliwie wzrośnie, oferując nowe możliwości ulepszania usług i zaspokajania różnorodnych potrzeb klientów w Europie i poza nią.
Autor: Marta Adranowska, adwokat, Senior Associate w Lawspective Litwiński Valirakis Radcowie Prawni Sp.k.
E-mail: marta.adranowska@lawspective.pl