Ostatnie rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego pokazują, że automatyzm widoczny w niektórych sądach rozpoznających sprawy frankowe, nie może być akceptowany – i to zarówno w przypadku umów dewizowych, jak i indeksowanych.
Sąd Najwyższy o kredytach dewizowych
W zakresie kredytów dewizowych warto zwrócić uwagę na sukces banku w sprawie prowadzonej przez prawników z naszego Departamentu Sporów Sądowych.
Postanowieniem z 23 sierpnia 2023 roku Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt I CSK 7034/22 odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej wywiedzionej przez kredytobiorcę. Tym samym ostatecznie potwierdził, że umowa kredytu dewizowego jest ważna.
Sąd Najwyższy wskazał, że w świetle obowiązujących przepisów prawa dewizowego, w momencie kiedy zawierana była umowa kredytu, dopuszczalne było zawarcie tego typu umowy. Zdaniem Sądu Najwyższego, nie ulega wątpliwości, że obowiązujące w dacie zawarcia umowy kredytu przepisy pozwalały na wyrażenie kwoty kredytu w walucie obcej i wykonywanie jej w walucie polskiej.
Sąd Najwyższy nie zgodził się ze skarżącym kredytobiorcą, że umowa kredytu nie zawiera istotnego elementu umowy w postaci sumy i waluty kredytu, ponieważ zarówno suma, jak i waluta kredytu zostały wskazane w umowie.
W rozstrzygnięciu podkreślono również, co dostrzegały również sądy na wcześniejszym etapie sprawy, że to do kredytobiorców należała decyzja o walucie wypłaty kredytu i mogli oni zrezygnować z wypłaty kredytu w PLN.
Sąd Najwyższy zwrócił również uwagę, że nawet gdyby doszło do nieprawidłowości w wypłacie kredytu w złotych, to dotyczą one wykonania umowy, a nie jej zawarcia i nie powodują nieważności umowy.
Stanowisko SN w sprawie kredytu indeksowanego
Na uwagę zasługuje również wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2023 roku w sprawie o sygn. II CSKP 1627/22. Sprawa ta dotyczyła kredytu indeksowanego. Chociaż nie zostało jeszcze opublikowane pisemne uzasadnienie wyroku, to jednak cennych informacji o zapatrywaniach sądu dostarczają ustne motywy.
Sąd Najwyższy potwierdził, że konieczne jest odróżnienie klauzuli indeksacyjnej od klauzuli kursowej. W konsekwencji możliwa jest co najwyżej eliminacja klauzuli kursowej, co w ocenie Sądu Najwyższego nie wyklucza realizacji umowy przy zastosowaniu średniego kursu NBP. Kwestie te będzie musiał rozważyć Sąd Apelacyjny ponownie rozpoznając sprawę.
Niejednolite stanowisko SN w sprawach frankowych
Ostatnie rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego pokazują, że orzecznictwo w sprawach dotyczących kredytów frankowych cały czas jest niejednolite, a wyroki potwierdzające ważność umowy, nawet na poziomie Sądu Najwyższego, nie są rzadkością.
Autor: Robert Wechman radca prawny, Counsel, Dyrektor Departamentu Sporów Sądowych w Lawspective Litwiński Valirakis Radcowie Prawni Sp.k. Specjalizuje się w reprezentowaniu banków w sporach sądowych.
E-mail: robert.wechman@lawspective.pl