Obecnie brak jest jednolitych regulacji w zakresie przenoszenia portfeli kredytów zagrożonych przez banki na podmioty spoza sektora bankowego. Nie są też określone wymogi dla uczestników rynków wtórnych aktywów nieobsługiwanych. Implementacja Dyrektywy 2021/2167 ma rozwiązać problemy z tym związane.
23 czerwca 2023 r. pojawił się projekt ustawy o podmiotach obsługujących kredyty i nabywcach kredytów[1].
Ustawa określa przede wszystkim:
- warunki podejmowania i prowadzenia działalności w zakresie obsługi kredytów w zakresie praw kredytodawcy wynikających z nieobsługiwanej umowy o kredyt lub nieobsługiwanej umowy o kredyt zawartej przez kredytodawcę;
- prawa i obowiązki podmiotów obsługujących kredyty oraz nabywców kredytów;
- skutki uchybienia obowiązkom, o których mowa w pkt 2, przez podmiot obsługujący kredyty lub nabywcę kredytu;
- nadzór nad podmiotami obsługującymi kredyty oraz nabywcami kredytów.
Wyłączenia
Projekt ustawy przewiduje wyłączenia podmiotowe, tj. ustawy nie stosuje się do obsługi praw kredytodawcy wynikających z umowy o kredyt lub obsługi umowy o kredyt prowadzonej przez:
- bank krajowy;
- towarzystwo w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 681 i 825), zwanej dalej „ustawą o funduszach”;
- zarządzającego ASI w rozumieniu art. 2 pkt 3a ustawy o funduszach;
- spółkę zarządzającą w rozumieniu art. 2 pkt 10 ustawy o funduszach;
- zarządzającego z UE w rozumieniu art. 2 pkt 10c ustawy o funduszach;
- zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w rozumieniu ustawy o funduszach;
- spółkę inwestycyjną, o której mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o funduszach, jeżeli spółka ta nie wyznaczyła spółki zarządzającej w imieniu zarządzanego przez nią funduszu inwestycyjnego.
Ustawy nie stosuje się również w przypadku przeniesienia praw kredytodawcy wynikających z nieobsługiwanej umowy o kredyt między instytucjami kredytowymi lub nabycia nieobsługiwanej umowy o kredyt przez inną instytucję kredytową.
Przepisy nie mają też zastosowania do czynności z zakresu obsługi praw kredytodawcy wynikających z nieobsługiwanej umowy o kredyt lub nieobsługiwanej umowy o kredyt wykonywanych przez adwokatów, radców prawnych, notariuszy lub komorników.
Procedury
Projekt ustawy zapewnia ustalenie szczegółowych procedur w zakresie:
- udzielania zezwoleń podmiotom obsługującym kredyty;
- zasad prowadzenia rejestru podmiotów obsługujących kredyty;
- świadczenia usług powiązanych z obsługą kredytów;
- wyznaczenia podmiotu obsługującego kredyty;
- powierzania wykonywania czynności przez podmiot obsługujący kredyty;
- istnienia przedstawicieli nabywców kredytów z państw trzecich;
- obowiązków informacyjnych;
- czynności nadzorczych Komisji;
- tajemnicy zawodowej;
- odpowiedzialności karnej.
Proponowane procedury znajdują pozytywny wydźwięk w odniesieniu do planowanych regulacji, trudno jednak stwierdzić czy rzeczywiście znajdą zastosowanie w praktyce i zapobiegną wszelkim naruszeniom.
[1] zob. https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12373852/katalog/12985650#12985650
Autor: Damian Skrzypiński, aplikant adwokacki, Junior Associate w Lawspective Litwiński Valirakis Radcowie Prawni Sp.k. Specjalizuje się w prawie cywilnym i sporach sądowych. Ekspert w zakresie postępowań spornych dotyczących kredytów walutowych.
E-mail: damian.skrzypinski@lawspective.pl