Kategoria: Bez kategorii

Przy podejmowaniu decyzji dotyczącej metody rozwiązywania zadań w przedsiębiorstwie przy zastosowaniu sztucznej inteligencji, konieczne jest przeanalizowanie zarówno celu, który ma być osiągnięty, jak i rodzaju i zakresu danych, które mogą służyć za wzorzec dla tworzonego narzędzia. Niektóre z technik eksploracji danych mogą okazać się niewłaściwie, z powodu braku dostatecznej wyjaśnialności dla wielowymiarowych problemów, co powoduje niezgodność z wprowadzanymi regulacjami.

Techniki optymalizacyjne

Chodzi tu o techniki stosowane do znajdowania najlepszego rozwiązania (lub rozwiązań) danego problemu. Przykłady obejmują algorytmy genetyczne, optymalizację rojem cząstek (PSO) i optymalizację gradientową. Tu warto zauważyć, że o ile decyzje dotyczące ruchu cząstki są podejmowane na podstawie jasno zdefiniowanych reguł matematycznych, co sprawia, że proces aktualizacji pozycji cząstki jest przewidywalny i może być dokładnie śledzony, to w przypadku wielowymiarowego środowiska z dynamicznym rozwojem, transparentność może być utrudniona.

Uczenie ze wzmocnieniem

To metoda uczenia maszynowego, która uczy model podejmowania decyzji poprzez nagradzanie pożądanych zachowań i karanie tych niepożądanych. Uczenie ze wzmocnieniem jest szeroko stosowane w robotyce, grach i do optymalizacji procesów decyzyjnych. Pomimo swojej skuteczności, wyjaśnialność w uczeniu ze wzmocnieniem stanowi wyzwanie, szczególnie w kontekście AI ACT.

Eksploracja danych (Data Mining)

Jest to proces odkrywania wzorców i innych ciekawych informacji w dużych zbiorach danych. Używa zaawansowanych technik statystycznych, uczenia maszynowego i systemów baz danych do ekstrakcji informacji, które mogą być użyteczne w różnych aplikacjach. Zastosowanie narzędzi i metod XAI do modeli stosowanych w eksploracji danych może pomóc w generowaniu bardziej zrozumiałych wyjaśnień dla ludzi, co do działania modelu i podjętych przez niego decyzji.

Deep Learning i sieci neuronowe

Mowa tu o zaawansowanych modelach uczenia maszynowego, które naśladują działanie ludzkiego mózgu, aby rozpoznawać wzorce, klasyfikować dane i przewidywać wyniki. Techniki te są stosowane w rozpoznawaniu mowy, przetwarzaniu języka naturalnego i analizie obrazu. Przy wykorzystaniu odpowiednich metod lokalnego wyjaśniania, pozwalają na wymaganą regulacyjnie wyjaśnialność.

Techniki eksploracji danych w praktyce

Techniki te są fundamentem współczesnych systemów AI i znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach, od automatyzacji i robotyki, przez analizę danych, po interaktywne aplikacje, takie jak gry czy asystenci głosowi. Wyzwania związane z wyjaśnialnością mogą nasilać się w przypadku bardziej złożonych lub dynamicznie zmieniających się problemów. W kontekście AI ACT ważne jest, aby sztuczna inteligencja była zastosowana w sposób, który uwzględnia potrzebę wyjaśnialności, odpowiedzialności i transparentności w decyzjach podejmowanych przez systemy AI.

Autor: Marta Adranowska, adwokat, Senior Associate w Lawspective Litwiński Valirakis Radcowie Prawni Sp.k.

E-mail: marta.adranowska@lawspective.pl

Pytanie, czy sztuczna inteligencja powinna być poddana procesom zarządczym, czy tylko ją nadzorować, dotyka kluczowych aspektów rozwoju AI, a także implementacji i wykorzystania.  Co ważne, te dwa podejścia nie wykluczają się i mogą być stosowane równolegle, aby zapewnić odpowiedzialne i efektywne wykorzystanie AI, oraz wzmocnić jej zrównoważony rozwój.

Zarządzanie

Zarządzanie sztuczną inteligencją skupione jest przede wszystkim na jej rozwoju, wdrażaniu oraz na tworzeniu narzędzi wykorzystujących AI. Ważne jest zatem, aby jeszcze przed przystąpieniem do działań zdefiniować cele i zastosowania AI. Określenie, czy celem jest korzyść gospodarcza, społeczna czy indywidualna, wskaże ramy do zastosowania procesów zarządczych przy dalszych pracach nad technologią. Wskazując zakres zastosowania AI, można rozpocząć projektowanie algorytmu, selekcję danych treningowych oraz optymalizację przygotowanych modeli. Kolejnym krokiem jest implementacja, gdzie proces zarządczy obejmuje wdrożenie AI z zapewnieniem prawidłowej integracji z istniejącymi już procesami i systemami.

Nadzór

Nadzór nad AI ma na celu zapewnienie, że jej działanie jest zgodne z regulacjami, standardami oraz etyką. Aby to osiągnąć, już na etapie opracowania projektu konieczna jest weryfikacja istniejących oraz planowanych regulacji dotyczących transparentności działania algorytmów AI, ochrony danych osobowych, odpowiedzialności za decyzje podjęte przy wykorzystaniu AI. Systemy oparte o AI powinny być poddawane ewaluacji i monitoringowi, w celu zapewnienia bezpieczeństwa i zgodności z obowiązującymi ramami prawnymi i etycznymi. Nadzór ma zapewnić także korektę działań niepożądanych.

Synergia obu strategii

Zarówno zarządzanie, jak i nadzór nad AI są kluczowe dla zrównoważonego rozwoju technologii. Wykorzystanie potencjału AI nie jest możliwe bez odpowiedniego zarządzania. Optymalne podejście powinno łączyć obie strategie, wykorzystując nadzór do monitorowania, a zarządzanie do odpowiedzialnego rozwoju technologii.

Zapraszamy na webinarium!

Bieżący rok z pewnością warto poświęcić na przygotowanie firmowych systemów i procedur tak, aby jak najszybciej uzyskać w przyszłości pożądaną zgodność z AI Act.

W związku z publicznie formułowanymi przez kredytobiorców złotowych zarzutami w zakresie rzekomej wadliwości kredytów złotowych oprocentowanych stawką WIBOR, w przestrzeni medialnej głos zabrał Prezes UOKiK. W jego ocenie nie ma żadnych podstaw do kwestionowania oprocentowania kredytów złotowych wskaźnikiem WIBOR. Wskazał on, że „Mamy przeświadczenie, że WIBOR był prawidłowo wyznaczany, zaś rolą UKNF jest budowa zaufania do wskaźników referencyjnych”[1].

Wypowiedź Prezesa UOKiK to kolejny już w debacie publicznej głos organów publicznych, który wskazuje na prawidłowość oprocentowania kredytów złotowych stawką WIBOR.

Stanowisko UKNF i Komitetu Stabilności Finansowej

Pozytywnie w tym zakresie wypowiadał się również Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, który stoi na stanowisku, że „opracowywanie stosowanego w Polsce przez banki i inne podmioty nadzorowane kluczowego dla polskiego rynku finansowego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR (dalej też: WIBOR) odbywa się zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Parlamentu i Rady (UE) nr 2016/1011 w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych (BMR).”[2]

Podobne stanowisko wyraził również Komitet Stabilności Finansowej wskazując, że „Komitet odnotował pojawiające się, zarówno w przekazach medialnych, jak i w pozwach sądowych próby podważania wiarygodności i reprezentatywności wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR (dalej też: WIBOR). W tym kontekście stwierdził, że nie znajduje żadnych podstaw prawnych ani ekonomicznych do negowania prawidłowości wyznaczania tego wskaźnika referencyjnego. (…) formułowanie i powielanie twierdzeń o rzekomych nieprawidłowościach przy opracowywaniu wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR jest nieuprawnione (…)[3]”. 

Podejście sądów powszechnych

Również sądy powszechne nie dostrzegają wadliwości w oprocentowaniu kredytów złotowych stawką WIBOR. W naszej kancelarii odnotowaliśmy w ostatnim czasie kilka prawomocnych postanowień oddalających wnioski o udzielenie zabezpieczenia (np. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 29 grudnia 2023 roku, sygn. akt I ACz 763/23, postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 8 stycznia 2024 roku, sygn. akt II Cz 1042/23, postanowienie Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 22 stycznia 2024 roku, sygn. akt XVI Cz 21/24, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 13 marca 2024 roku, sygn. akt I Acz 1322/23). W sprawach prowadzonych przez prawników z naszej kancelarii odnotowaliśmy również już pierwsze korzystne wyroki (np. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 13 grudnia 2023 roku, sygn. akt XXVIII C 4059/23, Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 grudnia 2023 roku, sygn. akt XXVIII C 16229/23).

Sporami sądowymi dotyczącymi kredytów złotowych oprocentowanych stawką WIBOR w naszej kancelarii zajmują się radca prawny Robert Wechman, adwokat Monika Gostyńska, radca prawny Anna Olechowicz, radca prawny Krzysztof Witkowski, adwokat Michał Partyka oraz radca prawny Filip Janczura.

---

[1]https://biznes.pap.pl/pl/news/pap/info/3559024,wibor-byl-prawidlowo-wyznaczany–nie-ma-podstaw-do-jego-kwestionowania—chrostny–uokik

[2] https://www.knf.gov.pl/komunikacja/komunikaty?articleId=80486&p_id=18.

[3] https://nbp.pl/komunikat-ksf-po-posiedzeniu-dot-nadzoru-makroostroznosciowego-nad-systemem-finansowym/


Autor: Robert Wechman, radca prawny, counsel, Dyrektor Departamentu Sporów Sądowych w Lawspective.

E-mail: robert.wechman@lawspective.pl

Z okazji Świąt Wielkanocnych życzymy naszym Współpracownikom, Klientom i Partnerom, aby ten wyjątkowy czas był pełen zdrowia i spokoju, a spotkania w gronie najbliższych upływały w miłym, wiosennym nastroju.

Zespół Lawspective